Het zwangerschapshormoon relaxine

Oestrogeen, progesteron, oxytocine zijn vrij bekende zwangerschapshormonen, relaxine daarentegen nog niet. Relaxine is een hormoon dat onder andere wordt geproduceerd door het ‘gele lichaam’, dit is het omhulsel van de eicel dat na de eisprong achterblijft in de eierstok. Als je zwanger bent, zorgen ook je baarmoederslijmvlies en later de placenta dat je deze stof produceert. De naam van het hormoon zegt al iets over wat het doet. Het hormoon maakt dat de banden en spieren in je bekken verslappen tijdens de zwangerschap. Dit is nodig om ruimte te creëren in je bekken, zodat je baby tijdens de bevalling naar buiten kan.

Je lichaam maakt al voordat je zwanger bent het hormoon relaxine aan. Na je eisprong start het ‘gele lichaam’ met de productie. De hoeveelheid relaxine neemt twee weken lang toe en als je niet zwanger bent en ongesteld wordt, neemt de relaxine-spiegel weer af. 

Als je zwanger bent, neemt de hoeveelheid relaxine in je lichaam alleen maar toe. Met name in het eerste trimester is de hoeveelheid relaxine in je lichaam hoog. Daarna blijft het een tijdje stabiel tot aan het eind van je zwangerschap. Vlak voor de bevalling produceert je lichaam weer meer relaxine. Gedacht wordt daarom dat dit hormoon, samen met andere hormonen, een rol speelt in het opwekken van de bevalling.  Al snel nadat de baby is geboren, is je relaxine-spiegel weer gelijk aan de situatie voordat je zwanger was.

Er is veel onderzoek gedaan naar de invloed van het hormoon relaxine op het zwangere lichaam. Er is helaas nog weinig over bekend. Men gaat ervan uit dat relaxine ervoor zorgt dat de banden en spieren in je lichaam verslappen als je zwanger bent. Dit is met name belangrijk voor de banden die de botten in je bekken bij elkaar houden. Voor de bevalling is het makkelijker als er wat extra ruimte tussen de botten in je bekken ontstaat. Op die manier kan je baby er tijdens de bevalling makkelijker langs.

Relaxine heeft ook invloed op de spieren in je bekkenbodem. Die worden slapper, waardoor je tijdens de bevalling die spieren kunt ontspannen. Meer weten? Hier tips van bewegingsdeskundige Esther van Diepen: zo train je je bekkenbodemspieren tijdens en na je zwangerschap.

Dat je banden en spieren verslappen tijdens de zwangerschap is nodig om te kunnen bevallen. Helaas kan het ook zo zijn dat er dankzij die verslapte banden en spieren klachten ontstaan. Uit ervaring is gebleken dat vrouwen die veel relaxine aanmaken, meer last hebben van bekkenpijn. Dit is echter nog niet wetenschappelijk aangetoond in onderzoek.

Ook kan relaxine de andere banden en spieren in je lichaam beïnvloeden. Zo kan het gebeuren dat andere gewrichten niet helemaal goed op hun plek worden gehouden en dat je bijvoorbeeld rugklachten krijgt of gemakkelijker je enkel verzwikt. Ook pijn in de polsen en knieën zijn veel voorkomende klachten.

Helaas heeft relaxine dus niet alleen invloed op je bekken, de plek waar het nodig is. Het kan gebeuren dat ook andere banden en spieren in je lichaam verslappen. Daarom loop je tijdens je zwangerschap meer risico op blessures. Toch betekent dat niet dat je moet stoppen met sporten als je zwanger bent. Een goede, gedoseerde opbouw van spierkracht zorgt juist dat je de instabiliteit beter op kan vangen. 

Wel is het verstandig voorzichtig te zijn met sporten die erg belastend zijn voor je knieën en enkels, bijvoorbeeld voetbal en basketbal. Met name door het wenden en keren en de explosiviteit. Ook balans sporten als paardrijden en skiën zijn minder geschikt voor zwangere vrouwen. Sporten die gericht zijn op het versterken van je spieren zoals zwangerschapsyoga en zwangerschapspilates zijn goed vol te houden. 

Mom in Balance geeft outdoor total body workouts om op een veilige manier kracht- en conditietraining te doen tijdens de zwangerschap. Ook sporten gericht op cardio zijn geen probleem, denk bijvoorbeeld aan zwemmen, fietsen en hiken. Verder kun je veilig (blijven) hardlopen tijdens de zwangerschap mits er geen bekkenklachten zijn en de verloskundige of een arts je hier groen licht voor blijven geven.


Dit artikel is geschreven in opdracht van Ouders van Nu